بررسی انتقال مجدد ماده خشک ، نیتروژن و تعیین شاخص های رشد ارقام برنج در تاریخهای مختلف کاشت

به منظور مطالعه انتقال مجدد ماده خشک ، نیتروژن، شاخص های رشد و اجزاء عملکرد ارقام برنج در تاریخ های مختلف کشت (نشاءکاری) آزمایش مزرعه ای در سال زراعی 1376-77 در موسسه تحقیقات برنج کشور معاونت مازندران (آمل) انجام گرفت . طرح آماری مورد استفاده فاکتوریل در قالب بلوک های کامل تصادفی بود که فاکتور رقم دارای 4 سطح (طارم، نعمت ، لاین 7325 و لاین 7328) و فاکتور تاریخ کاشت (نشاءکاری)در 3 سطح به فاصله 10 روز (23 اردیبهشت الی 11 خرداد ماه) و در 3 تکرار منظور گردید. نتایج بدست آمده به شرح زیر است : -1 انتقال مجدد ماده خشک و نیتروژن از اندمهای هوایی (ساقه، برگ و برگ پرچم) نقش مهمی در تجمع ماده خشک و نیتروژن در ارقتم برنج دارا بود. تیمار تاریخ کاشت (نشاءکاری) و نیز رقم، اثر یکسانی بر میزان انتقال مجدد ماده خشک و نیتروژن نداشتند. -2 شاخص های رشد نظیر ماده خشک (dma) و سرعت نسبی (rgr) در تاریخ کاشت اول (23 اردیبهشت) بیشتر از تاریخ های کاشت دیگر بود، اما باتاخیر در کاشت (نشاءکاری) شاخص سطح برگ (lai) همه ارقام بجز نعمت افزایش یافت . -3 اثر تیمار رقم بر عملکرد دانه، کل ماده خشک (بیوماس)، شاخص برداشت ، ارتفاع بوته، تعداد پنجه در بوته، تعداد دانه در خوشه، درصد باروری خوشه، طول خوشه و وزن هزار دانه معنی دار گردید. -4 تیمار تاریخ کاشت (نشاءکاری) بر روی همه صفات بجز کل ماده خشک (بیوماس) و وزن هزار دانه اثر معنی داری داشت . بعلاوه اثر متقابل رقم و تاریخ کاشت (نشاءکاری) تنها در صفات تعداد دانه در خوشه و وزن هزار دانه اثرات معنی داری از خود نشان داد. -5 صفات شاخص برداشت ، تعداد دانه در خوشه، طول خوشه، وزن هزار دانه و فاصله زمانی کاشت تا گلدهی و رسیدگی، حداکثر lai، حداکثر nar وانتقال مجدد نیتروژن با عملکرد همبستگی مثبت و معنی داری از خود نشان داد. -1 رفتار اندامها مختلف هوایی از نظر میزان مشارکت آنها در انتقال مجدد ماده خشک و نیتروژن به دانه متفاوت بود و در بین اندامها برگ و پرچم کمترین میزان انتقال مجدد ماده خشک را دارا بود. -7 تفاوت رفتار ارقام تاریخ های کاشت (نشاءکاری) و نیز اندامهای مختلف گیاه در خصوص انتقال مجدد ماده خشک و نیتروژن بیانگر آنست که فرایندهای بیولوژیک انتقال مجدد نیتروژن و ماده خشک احتمالا متفاوت عمل می نمایند.